Gözyaşı kesesi ve gözyaşı kanalları, salgılanan gözyaşını burun boşluğuna ulaştırırlar. Bu kanalların çeşitli nedenlerle tıkanması “epifora” adı verilen göz sulanması sorununa yol açar. Göz yüzeyinin kurumaması ve normal fonksiyonunu görebilmesi için gerekli olan gözyaşı, göz kapakları altına yerleşmiş salgı bezleri tarafından üretilir. Gözyaşı kesesi ve gözyaşı kanalları, salgılanan gözyaşını burun boşluğuna ulaştırırlar. Bu kanalların çeşitli nedenlerle tıkanması “epifora” adı verilen göz sulanması sorununa yol açar. Gözyaşı kanalları tıkanan hastalarda belirti göz yaşının devamlı dışarı akmasıdır.
Eksternal yöntem yaklaşık olarak yüz yıldır uygulanan klasik bir operasyondur( Toti ameiliyatı). Ancak teknolojideki hızlı gelişmenin tıbba kazandırdığı endoskoplar internal yöntemi bir seçenek olarak ortaya koymuştur. “Endoskopik endonazal dakriosistorinostomi” adı verilen yöntemde 4 mm çapında teleskoplarla burun içine girilir ve gözyaşı kesesinin burun boşluğuna yakın komşuluk gösterdiği bir alanda burun mukozası ve kemik duvar kaldırılır. Gözyaşı kesesine yapılan bir kesi ile gözyaşının burun boşluğuna boşalabilmesi için yeni bir yol açılır. Bu yeni yolun açık kalabilmesi için gözyaşı kanallarına silikon tüpler yerleştirilir ve bu tüpler yaklaşık 2 – 6 ay boyunca burada tutulurlar.
External DCR Ameliyatı: Gözyaşı kesesine ulaşmak için burun kenarına göze yakın bir yerden küçük bir kesi yapılır. Gözyaşı kesesi ile cilt arasında kalan küçük kemik parçası alınarak burun içine, gözyaşı kesesine ulaşılır. Gözyaşı kesesi açılır ve burun içini kaplayan doku (mukoza) ile kese dikilerek, kese ile burun boşluğu arasında direk geçiş sağlanır. Genelde gözyaşı kanallarından geçen; kese ile burun boşluğu arasında yeni açılan kanala, kanalı açık tutması için geçici olarak yumuşak silikon bir tüp yerleştirilir. Bu tüpler doğru yerleştirilmiş ise varlığı fark edilmez, ağrı yapmaz ve ameliyattan 6 ile 8 hafta sonra alınırlar. Tüpler, kanallar içine yerleştirilmiş olduğundan ve kısmen kanalı kapattığından gözyaşı az miktarda dışarı akmaya devam edebilir, tüpler alındığında bu şikayetler de ortadan kalkar. Cilt dikişleri bir hafta sonra alınır. Geride kalan kesi izi ise genel olarak üç ay içinde belirginliği azalır. Klinikte burun içinin kontrolü yapıldıktan sonra silikon tüpler kesilerek kolaylıkla alınır. Silikon tüplerin alınması sırasında anestezi uygulamaya gerek bile olmayabilir. Sonuç %98 başarılıdır.
Endoskopik DCR Ameliyatı: “Endoskopik endonasal DCR” ismi de verilen bu ameliyatta gözyaşı kesesine burun içinden endoskop denilen küçük optik bir aletle ulaşılır. Bu ameliyat kulak burun boğaz ve göz uzmanlarının birlikte çalıştığı bir tekniktir. KBB uzmanı Endoskop yardımı ile KBB uzmanı burun içindeki dokuları daha yakından ve net olarak görür ve Göz uzmanı da punktrum adı verilen göz yaşı kanalını bularak buradan drenaj amaçlı prob ve silikon tüp gönderir. Endoskop sayesinde cerrah dışarıdan yapılması gereken işlemi, cilde kesi veya dikiş uygulamaksızın burun içinden yapar. Dışarıdan yapılan DCR ameliyatından daha az doku hasarı vardır ve daha kısa sürede ameliyat tamamlanabilir. Bu ameliyat yönteminde de geçici olarak silikon tüpler yerleştirilir. Hasta bakım ve takipleri önceki yöntem ile aynıdır. Bu silikon tüpler operasyondan 6 – 8 hafta sonra alınır. Sonuç %86 – 90 başarılıdır.
DCR ameliyatı sonrasıhastalara öneriler:
- Ameliyatınız sonrası ilk bir haftada burnunuzda hafif kanama olabilir. Bunu azaltmak için önerilen; gece uyurken uzanarak yatmak yerine oturmak veya oturur pozisyona yakın yüksek yastıklarla yatmaktır. Ameliyat sonrası bir hafta boyunca kesinlikle burnunuzu sümkürerek temizlememelisiniz. Bir haftadan sonrada sümkürerek kan pıhtılarını ortamdan uzaklaştırarak temizlemelisiniz.
- Üç – dört hafta boyunca göz damlaları ile beraber, bir hafta kullanmak üzere antibiyotik reçete edilecektir.
- Bazı hastalara steroidli burun spreyi de önerilebilir.
- Lütfen ameliyatınız sonrası en az 10 gün boyunca aspirin almaktan kaçınmalısınız. Parasetamol veya kodein içeren ilaçları ağrıyı gidermek için kullanabilirsiniz.
- Ameliyat sonrası 2 hafta boyunca egzersizden özellikle de yüzme sporundan kaçınmalısınız.
- Ameliyat sonrası ilk 2 hafta boyunca makyaj yapmamalısınız.
- Ameliyattan 7 gün sonra uçakla seyahat edebilirsiniz.
- Çabuk iyileşmeyi uyaran homeopathic ilaçlardan kaçınmalısınız.
Ameliyat Sonrası İlk Gün:
- Eğer gözünüzü kapatan bir göz tamponu varsa alınmalı, gözün ve yara yerinin bakımı yapılmalıdır.
- Eğer burnunuzda tampon varsa, doktor tarafından alınmalıdır.
- Eğer burnunuzda hafif bir kanama varsa, endişelenmeyin, oturun burnunuzun arkasından akıntı olarak gelen pıhtıları tükürün. Eğer uzun süre devam ederse burun ucunu tutun. Kanama artarsa ve/veya devam ederse acil servise veya KBB uzmanına ulaşmaya çalışmalısınız. KBB uzmanı tarafından değerlendirilip, gerekli görürse burun içine tampon yerleştirilmelidir. Çok çok ender olarak ciddi burun kanamalarının durdurulması için ameliyathaneye tekrar gitmeniz gerekebilir. Gün – Gün Öneriler Gün 1 – 7 1. Burnunuzu sümkürerek temizlemeyin. Gün 6 – 10 1. Eğer cilt dikişleri varsa bunlar alınmalıdır.
Ameliyat Sonrası İlk Gün:
- Eğer reçete edilmiş ise; göz damlaları ve burun spreyine devam etmelisiniz.
- Pıhtıları uzaklaştırmak için burnunuzu sümkürerek temizlemelisiniz.
Silikon tüplerin alınması:
Silikon tüpler en az 6 – 8 hafta (daha uzun süreler bırakılması da önerilir) süre ile yerinde bırakılmalıdır. Çok basit olarak, gerekli olursa lokal anestezi ile silikon tüpler göz köşesinde kesilerek kolaylıkla burundan küçük bir nazal endoskop yardımı ile alınabilir.
Kontrol muayeneleri:
- Dikişlerin alınması (external – dıştan DCR) 6 – 10 ncu günde
- 8nci haftada silikon tüplerin alınması.
- 6 ay boyunca her ay enjektör ile kanalın yıkanarak kontrol edilmesi ve kanal açıklığının sağlanması